امام با بیاعتنایی در برابر رویکرد آمریکا، که خواستار حفظ نظام سلطنتی و اجرای برنامههای سلطهگرانهی خود بود، با قاطعیت از تشکیل شورای انقلاب و حکومت اسلامی سخن راند و انقلاب را به بهترین شکل خود، هدایت نمود.
مهندس مهدی بازرگان را نه به سبب مبارزات انقلابی که از دوران خیلی دورتر و از محله «گذر قلی» میشناسد. محلهای که بازرگان در آن بزرگ شد و او هم به سبب منزل پدربزرگ مادریاش به آن محله رفتوآمد داشت. از منتقدان سرسخت بازرگان از گذشته تا به امروز است، چه آن زمان که به گفته خودش امام او را به خاطر مصلحت انقلاب و نه به دلیل صلاحیتش نخستوزیر کرد .
در حالی که امرای ارتش براساس گزارش آسوشیتد پرس گفتهاند که اگر آیتالله (امام) خمینی بر خلاف قانون اساسی اقدامی کند، آنها دست به اقدام خواهند زد.امام به ارتش نصیحت کردند به ملت بپیوندد.
در 26 بهمن 1357نعمتالله نصیری رئیس ساواک به حکم دادگاه انقلاب اسلامی به جرم ارعاب در جامعه و کشتار مردم در سالهای ریاست بر ساواک و شهربانی تیرباران شد.
۱۲ بهمن سال ۵۷ بود که با بازگشت امام از تبعید به ایران، بزرگترین استقبال تاریخ کشور رقم خورد و مردم ایران حماسهای به یاد ماندنی آفریدند. پس از فرار شاه، ملت منتظر بازگشت امام خمینی «قدس سره» بودند. برای مردم آمدن امام قدس سره پیروزی بزرگی بود و برای تشکیل حکومت اسلامی حضور ایشان را الزامی میدانستند.
در روزنامه های عصر روز 16 دی 1357 اعلام شده بود که معاون فرماندهی سازمان اتلانتیک شمالی (ناتو) بدنبال تشکیل کنفرانس سران در «گوادلوپ» و در ساعات اولیه کنفرانس با ماموریت ویژه ای از طرف دولت آمریکا به تهران اعزام شده است.
گزارش ژاندارمرى کشور شاهنشاهى مبنى بر اینکه اخیرا تعدادى طلاب علوم دینى به مرودشت وارد و در گروههاى 2 الى 3 نفرى تقسیم و به روستاهاى استان فارس اعزام و یکى از آنها اظهار نموده در آینده نزدیک یک قیام عمومى برپا خواهد شد
کارتر در یادداشتی که پس از گزارشهای سولیوان نوشته شده، از تشویق شاه برای مقاومت گفته است. همچنین به شاه میگوید که «روی پشتیبانی ما حساب کند.» بنابراین سفارت در حمایت از شاه و حفظ رژیم پهلوی، نقش اثرگذاری داشت.
در سالهای انقلاب اسلامی، فعالیت آموزشی و فرهنگی مساجد بهقدری گسترش یافت که رژیم شاه تلاش میکرد تا اقدامات آنها را محدود نماید: «برای جلوگیری از فعالیتهای گستردهی مساجد در افزایش روحیهی تقابل با رژیم حاکم، اقدامات مقتضی را برای مقابله با مساجدی که دارای کتابخانههای گسترده میباشند، انجام دهید.»
طی آماری که از سوی فرمانداری نظامی تهران اعلام شده بود، حدود 87 نفر کشته و 205 نفر زخمی شده بودند، ولی در واقع به گفتهی میشل فوکو که آن زمان در تهران زندگی کرده و مشغول پوشش وقایع منجر به انقلاب ایران برای یک روزنامهی ایتالیایی بود، حدود چهار هزار نفر در این روز کشته و زخمی شدند.
از ساعت 1000 الى 1200 روز 2 / 11 / 57 عدهاى حدود 500 نفر از کارمندان شرکت مخابرات در ساختمان شماره 2 سالن کتابخانه آنشرکت واقع در جاده قدیم شمیران جلسهاى تشکیل دادند که دکتر مدنى در مورد همبستگى مردم در نهضت و دکتر باغ هنر [شاید باهنر درست باشد] در زمینه نقش حکومت اسلامى بصحبت پرداختند و در پایان مهندس وحداد اعلام نمود که یکى از کارکنان شرکت ...
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام سیاسی جدید، افراد، گروهها و جریانهای بسیاری بودند که نقش خود را در جریان پیروزی انقلاب پررنگ میدانستند، در حالی که تا آخرین روزهای حیات رژیم پهلوی در تلاش برای همکاری با آن رژیم بودند.
جوانی که روزنامه اطلاعات آن روز تاریخی را با تیتر درشت «شاه رفت» به صورت کلاهی بر سر نهاده و دو اسکناس که جای تصاویر شاه مخلوع را از آنها درآورده، در دست گرفته و از اعماق وجودش شعار میدهد را همه بارها و بارها از سیمای ملی در دهه فجر دیدهاند.
فضاى سیاسى،اجتماعى، اقتصادى و نظامى دهه 50 وخصوصا سالهاى واپسین انقلاب در نگاه دولتمردان رژیم پهلوى عصر شکوفایى و رسیدن به دروازههاى تمدن بزرگ و در یک کلمه عصر طلایى بود و بسیارى از تحلیلگران و سیاستمداران داخلى و خارجى حکومت ایران را رژیمى پایدار و با ثبات درتمامى عرصهها برآورد نموده و ایران را جزیره ثبات مىنامیدند.